پژوهشگاه فرهنگ فارسی تاجیکی | سفارت جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان پژوهشگاه فرهنگ فارسی تاجیکی | سفارت جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان
همان‌طور که افراد زیادی در سراسر جهان علاقه‌مند به آموختن زبانی غیر از زبان مادری خود هستند و گاه حتّی ناچار از آن‌اند، دولت‌ها و ملّت‌ها نیز، در مقیاس کلان، تلاش می‌کنند تا زبان ملّی خود را به دیگر ملّت‌ها بیاموزند و زبان آنان را یاد بگیرند.
زبان فارسی قلمرو پهناوری از ماوراءالنهر، آسیای مرکزی، هند، افغانستان، آسیای صغیر و بالکان را در بر می¬ گیرد وچون چتری بر جغرافیای پهناوری از جهان گسترده بوده است. هر چند امروزه این حضور و نفوذ بسی کمتر از گذشته است، هنوز در بسیاری از نقاط جهان شور و شوق زیادی برای آموختن زبان فارسی وجود دارد و زمینه‌های مساعد و موجبات و انگیزه‌های گوناگونی برای فارسی‌آموزی در خارج از کشور در کار است.
در سال 2012 به منظور تقویت و گسترش زبان و ادبیّات فارسی در خارج از کشور و بهره‌گیری بهینه از ظرفیت¬ های موجود داخل و خارج از کشور، بنیادی به نام «بنیاد سعدی» تأسیس شد تا مدیریّت راهبردی و اجرای فعالیت¬های آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و رسانه‌ای را در حوزه زبان و ادبیّات فارسی در سطح بین المللی عهده‌دار شود.
بنیاد سعدی که مزیّن به نام « سعدی » است، وظیفة خاصّی برای « سعدی پژوهی» برعهده ندارد و فقط به احترام آن شاعر و سخنور پر آوازه ایران نام او برای بنیادی که گسترش زبان فارسی را در جهان به عهده دارد، برگزیده شد. سعدی آموزگار جاودانه زبان و ادب فارسی در جهان است و از سال 656 که سال تالیف گلستان او است، فارسی آموزان در هر کجای جهان بر سر سفره ی گلستان نشسته، فارسی را به لطف حلاوت و ملاحت قصه های دل نشین سعدی آموخته اند مقام سعدی در تاریخ زبان و ادبیات فارسی همچون مقام گوته در ادبیات زبان آلمانی و سروانتس در ادبیات زبان اسپانیایی است.
بنیاد سعدی نه‌تنها غیرایرانیانِ علاقه‌مند به آموزش زبان فارسی را مخاطَب و موضوع فعّالیّت خود می‌شناسد بلکه آموزش زبان فارسی به ایرانیان مقیم خارج از ایران به‌ویژه جوانان ایرانی که در خارج متولّد شده و دور از سرزمین مادریشان رشد یافته‌اند نیز توجّه دارد.
این بنیاد در سال 1389 با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی به منظور تقویت و گسترش زبان و ادبیات فارسی در خارج از کشور و ایجاد تمرکز، هم‌افزایی و انسجام در فعالیت‌های مرتبط با این حوزه و بهره‌گیری بهینه از ظرفیت‌های موجود کشور،تاسیس شد تا براساس اهداف، سیاست‌ها، راهبردها و ضوابط حاکم بر روابط فرهنگی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، مدیریت راهبردی و اجرای فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و رسانه‌ای را در حوزه ی گسترش زبان و ادبیات فارسی در خارج از کشور با هماهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی عهده‌دار شود. بدیهی است که تاسیس بنیاد سعدی به معنی آن نیست که پیش از آن برای آموزش و گسترش اقدامی نشده است.
علت تاسیس بنیاد سعدی؛ درک و تصدیق این واقعیت بوده که وظیفه ی آموزش زبان فارسی در جهان، پیچیده تر و سنگین تر از آن است که بتوان با ساختار و ساز و کار قبلی از عهده آن بر آمد و برای تحمل آن بار سنگین به ساختاری با ستون های بیشتر و با شالوده هایی استوارتر احتیاج است علاوه بر این احساس می شد که تخصصی کردن آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبان ها ضرورت بیشتری دارد در نتیجه شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب کرد تا بنیاد سعدی تاسیس شود.
بنیاد سعدی تلاش می کند با برنامه ریزی علمی و روشمند و اقدامات سنجیده و تلاش پیگیر؛ مرجع، همراه و مددکاری باشد برای همه علاقمندانی که در خارج یا داخل ایران می‌خواهند فارسی بیاموزند. همة افراد و مؤسّسات کوچک و بزرگی که در جهان به امر فارسی‌آموزی اهتمام دارند، از دانشگاه‌های بزرگ و معتبر گرفته تا کودکستان¬ ها و مدارسی که فارسی آموزی در برنامه آنها قرار دارد، مخاطبان این بنیاد خواهند بود.
بنیاد سعدی اول اردیبهشت سال 1392 و در سالروز بزرگداشت روز سعدی ، به صورت رسمی آغاز به کار کرد.اهداف:
به منظور تقویت و گسترش زبان و ادبیات فارسی در خارج از کشور و ایجاد تمرکز، هم‌افزایی و انسجام در فعالیت‌های مرتبط با این حوزه و بهره‌گیری بهینه از ظرفیت‌های موجود کشور، بنیادی به نام «بنیاد سعدی» تأسیس می‌شود تا براساس اهداف، سیاست‌ها، راهبردها و ضوابط حاکم بر روابط فرهنگی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، مدیریت راهبردی و اجرای فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و رسانه‌ای را در حوزه گسترش زبان و ادبیات فارسی در خارج از کشور با هماهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی عهده‌دار شود.
وظایف :
1ـ مدیریت، سیاستگذاری، هماهنگی، هدایت، حمایت و نظارت بر فعالیت‌های جمهوری اسلامی ایران در زمینه‌های مرتبط با گسترش زبان و ادبیات فارسی در خارج از کشور
2ـ تدوین استاندارد و شیوه‌های مناسب آموزش زبان و ادب فارسی برای مقاطع مختلف تحصیلی و دوره‌های آموزشی.
3ـ حمایت از ایجاد و گسترش دوره‌ها، دروس، رشته‌ها و مراکز آموزش و تحقیقات زبان و ادبیات فارسی و اتاق‌های ایران در کشورهای دیگر و حمایت از فعالیت آنها.
4ـ تأمین نیازهای نمایندگی‌های فرهنگی و نمایندگی‌های سیاسی (در کشورهای فاقد نمایندگی فرهنگی) جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور در حوزه زبان و ادبیات فارسی و حمایت از فعالیت آنها.
5 ـ برگزاری دوره‌های آموزشی، دانش‌افزایی و تخصصی زبان و ادبیات فارسی در داخل و خارج از کشور و حمایت از برگزاری این دوره‌ها.
6 ـ گسترش خط، زبان و ادبیات فارسی در میان ایرانیان مقیم خارج از کشور.
7ـ آموزش از راه دور زبان و ادب فارسی با استفاده از فناوری‌های نوین و حمایت از این فعالیت‌ها.
8 ـ اعزام استاد برای تدریس در دوره‌های کوتاه و طولانی‌مدت زبان و ادبیات فارسی در خارج از کشور.
9ـ تألیف و تولید کتاب، نرم‌افزار، منابع و وسایل آموزشی و کمک آموزشی زبان وادبیات فارسی به زبان‌های مختلف جهان و حمایت از تولید این منابع و محصولات.
10ـ تهیه لغت نامه‌های دوزبانه و چندزبانه و سایر کتاب‌های مرجع در جهت تسهیل آموزش و پژوهش زبان و ادبیات فارسی در خارج از کشور.
11ـ حمایت از نشر آثار مرتبط با زبان و ادبیات فارسی در خارج از کشور.
12ـ تجهیز کرسی‌ها، اتاق‌های ایران و کتابخانه‌های خارج از کشور به تجهیزات و منابع آموزشی، کمک آموزشی و مطالعاتی ذیربط.
13ـ تهیه و ارسال کتاب و نیازهای آموزشی کرسی‌های زبان وادبیات فارسی و دیگر مراکز آموزشی زبان و ادبیات فارسی در جهان.
14ـ اعطای راتبه (بورس تحصیلی) و فرصت مطالعاتی به دانشجویان، اساتید و محققان خارجی در زمینه زبان وادب فارسی.
15ـ پشتیبانی و هدایت تحصیلی دانشجویان غیرایرانی زبان وادب فارسی مشغول تحصیل در ایران.
16ـ حمایت از پژوهش‌ها و پایان‌نامه‌های برتر در زمینه زبان و ادب فارسی در خارج از کشور و اهدای جایزه به پژوهش‌ها و پایان نامه‌های برگزیده در این زمینه.
17ـ برگزاری المپیادهای منطقه‌ای و جهانی و آزمون‌های استاندارد تعیین سطح زبان فارسی.
18ـ برگزاری نشست‌ها و همایش‌های علمی وادبی مرتبط با زبان فارسی و مراسم نکوداشت مفاخر و استادان در این زمینه در داخل و خارج از کشور.
19ـ حمایت و پشتیبانی از فعالیت‌های ادبی، فرهنگی، هنری و رسانه‌ای در زمینه زبان و ادب فارسی و استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی و هنری و رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران و کشورهای دیگر در این زمینه.
20ـ تربیت استادان جوان و مستعد خارجی برای آموزش زبان و ادبیات فارسی در خارج از کشور.
21ـ تشکیل مجمع جهانی اساتید خارجی و کانون فارغ‌التحصیلان خارجی زبان و ادبیات فارسی و برگزاری نشست‌های دوره ای برای اساتید و فارغ‌التحصیلان، در داخل و خارج از کشور.
22ـ امضای اسناد همکاری و مبادلات پژوهشی، آموزشی، فرهنگی و رسانه‌ای در زمینه گسترش زبان و ادبیات فارسی با مؤسسات، دانشگاه‌ها و مراکز ذیربط کشورهای دیگر.
23ـ حمایت از ایجاد و گسترش رشته‌های مترجمی زبان فارسی، تدریس زبان فارسی و ادبیات فارسی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی ایران و سایر کشورها.
24ـ حمایت از ایجاد و گسترش نهادها، انجمن ها و موسسات آموزشی، پژوهشی و ادبی بومی و مشترک در زمینه زبان و ادبیات فارسی در کشورهای دیگر
25ـ حمایت از ایجاد پایگاه های اینترنتی و انتشار نشریات علمی، ادبی در زمینه زبان و ادب فارسی در خارج از کشورارکان بنیاد:
1ـ ریاست عالیه بنیاد
2ـ هیئت امنای بنیاد
3ـ رئیس بنیاد
ریاست عالیه بنیاد:
ریاست عالیه بنیاد با رئیس جمهور است که در هر سال حداقل 2 جلسه هیئت امنا با حضور ایشان تشکیل می شود و در صورت نیاز به برگزاری جلسات بیشتر با حضور ایشان، این امر با درخواست رئیس هیئت امناء و موافقت رئیس جمهور صورت خواهد گرفت.
اعضای هیئت امنای بنیاد:
1ـ معاون اول رئیس جمهور (رئیس هیات امنا)
2ـ رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (دبیر هیئت امنا)
3ـ رئیس بنیاد
4ـ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
5 ـ وزیر امور خارجه
6 ـ وزیر علوم، تحقیقات و فناوری
7ـ وزیر آموزش و پرورش
8 ـ رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی
9ـ دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی
10ـ رئیس جامعه المصطفی العالمیه
11ـ رئیس سازمان صدا و سیما
12ـ 5 نفر صاحب نظر در حوزه زبان و ادبیات فارسی به پیشنهاد رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و تایید هیئت امنا و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی
Ҳамон тавр, ки афроди зиёде дар саросари ҷаҳон алоқаманд ба омӯхтани забоне ғайр аз забони модарии худ ҳастанд ва гоҳ ҳатто ночор аз онанд, ки давлатҳо ва миллатҳо низ дар миқёси калон талош мекунанд, ки то забони миллии худро ба дигар миллатҳо биёмӯзанд ва забони ононро ёд бигиранд. Забони форсӣ қаламрави паҳноваре аз Мовароуннаҳр, Осиёи Марказӣ, Ҳинд, Афғонистон, Осиёи сағир ва Балканро дар бар мегирад ва инчунин бар ҷуғрофиёи паҳноваре аз ҷаҳон густурда будааст. Ҳарчанд имрӯза ин ҳузур ва нуфуз басе камтар аз гузашта аст, ҳанӯз дар бисёре аз нуқот шӯру шавқи зиёде барои омӯхтани забони форсӣ вуҷуд дорад ва заминаҳои мусоид ва мӯҷиботу ангезаҳои гуногуне барои форсиомӯзӣ дар хориҷ аз кишвар мавҷуд аст. Дар соли 2012 ба манзури тақвият ва густариши забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар ва баҳрагирии беҳина аз зарфиятҳои мавҷуд дар дохил ва хориҷ аз кишвар, бунёде ба номи Бунёди «Саъдӣ» таъсис шуд, то мудирияти роҳбурд ва иҷрои фаъолиятҳои омӯзишӣ, пажӯҳишӣ, фарҳангӣ ва расонаиро дар ҳавзаи забон ва адабиёти форсӣ дар сатҳи байналмилалӣ уҳдадор шавад.
Бунёди «Саъдӣ», ки муайян ба номи Саъдӣ аст, вазифаи хосе барои Саъдипажӯҳӣ бар уҳда надорад ва фақат ба эҳтироми он шоир ва суханвари пуровозаи Эрон ном барои бунёде, ки густариши забони форсиро дар ҷаҳон ба уҳда дорад, баргузида шуд. Саъдӣ омӯзгори ҷовидонаи забон ва адаби форсӣ дар ҷаҳон аст ва аз соли 656 ҳ., ки соли таълифи «Гулистон»-и ӯст, форсиомӯзон дар ҳар куҷои ҷаҳон бар сари суфраи «Гулистон» нишаста, форсиро ба лутфу ҳаловат ва малоҳати қиссаҳои дилнишини Саъдӣ омӯхтаанд. Мақоми Саъдӣ дар таърихи забон ва адабиёти форсӣ ҳамчун мақоми Гӯте дар адабиёти забони олмонӣ ва Сервантес дар адабиёти забони испаниёӣ аст.
Бунёди «Саъдӣ» на танҳо ҷараёни алоқаманд ба омӯзиши забони форсиро мухотаб ва мавзӯъи фаъолияти худ мешиносад, балки ба омӯзиши забони форсӣ ба эрониёни муқими хориҷ аз Эрон, ба вежа ҷавонони эронӣ, ки дар хориҷ мутаваллид шуда ва дур аз сарзамини модариашон рушд ёфтаанд, низ таваҷҷуҳ дорад. Ин бунёд дар соли 2010 (1389 ш.) бо тасвиби Шӯрои олии инқилоби фарҳангӣ ба манзури тақвият ва густариши забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар ва эҷоди тамаркуз ва ҳамафзоӣ дар фаъолиятҳои мураттаб бо ин ҳавза ва баҳрагирии беҳина аз зарфиятҳои мавҷуди кишвар таъсис шуд, то бар асоси ҳадафи сиёсатҳо, роҳбурдҳо ва зуҳуроти ҳоким бар равобити фарҳанги байналмилалии Ҷумҳурии Исломии Эрон, мудирияти роҳбурдӣ ва иҷрои фаъолиятҳои омӯзишӣ, пажуҳишӣ, фарҳангӣ ва расонаиро дар ҳавзаи густариши забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар бо ҳамоҳангии Созмони фарҳанг ва иртибототи исломӣ уҳдадор шавад. Бадеҳист, таъсиси Бунёди «Саъдӣ» ба маънои он нест, ки пеш аз он барои омӯзиш ва густариш иқдом нашудааст. Иллати таъсиси Бунёди «Саъдӣ» дарк ва тасдиқи ин воқеият буда, ки вазифаи омӯзиши забони форсӣ дар ҷаҳон печидатар ва сангинтар аз он аст, ки битавонӣ ба сохтор ва созу кори қаблӣ аз уҳдаи он баромад ва барои таҳаммули он бори сангин ба сохторе бо сутунҳои бештар ва бо шолудаҳое устувортар эҳтиёҷ аст. Илова бар ин, эҳсос мешуд, ки тахассусӣ кардани омӯзиши забони форсӣ барои ғайри форсизабонҳо зарурати бештаре дорад, дар натиҷа, Шӯрои олии инқилоби фарҳангӣ тасвиб кард, то Бунёди «Саъдӣ» таъсис шавад.
Бунёди «Саъдӣ» талош мекунад бо барномарезии илмӣ, равишманд ва иқдомоти санҷидаву талоши пайгир; марҷаъ, ҳамроҳ ва мададкоре бошад барои ҳамаи алоқамандоне, ки дар хориҷ ё дохили Эрон мехоҳанд форсӣ биёмӯзанд. Ҳамаи афрод ва муассисоти кӯчаку бузурге, ки дар ҷаҳон ба амри форсиомӯзӣ эҳтимом доранд, аз донишгоҳҳои бузург ва муътабар гирифта, то кӯдакистонҳо ва мадорисе, ки форсиомӯзӣ дар барномаи онҳо қарор дорад, мухотабони ин бунёд хоҳанд буд.
Бунёди «Саъдӣ» 21 апрели 2013 (аввали урдибиҳишти соли 1392 ш.) ва дар солрӯзи бузургдошти рӯзи Саъдӣ ба сурати расмӣ оғоз ба кор кард.
Ҳадафҳо:
Ба манзури тақвият ва густариши забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар ва эҷоди тамаркуз, ҳамафзоӣ ва инсиҷом дар фаъолиятҳои муртабит бо ин ҳавза ва баҳрагирии беҳина аз зарфиятҳои мавҷуди кишвар, бунёде ба номи Бунёди «Саъдӣ» таъсис мешавад, то бар асоси ҳадафҳо, сиёсатҳо, роҳбурдҳо ва завобити ҳоким бар равобити фарҳангии байналмилалии Ҷумҳурии Исломии Эрон, мудирияти роҳбурдӣ ва иҷрои фаъолиятҳои омӯзишӣ, пажӯҳишӣ, фарҳангӣ ва расонаиро дар ҳавзаи густариши забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар бо ҳамоҳангии Созмони фарҳанг ва иртибототи исломӣ уҳдадор шавад.
Вазифа:
1. Мудирият, сиёсатгузорӣ, ҳамоҳангӣ, ҳидоят, ҳимоят ва назорат бар фаъолиятҳои Ҷумҳурии Исломии Эрон дар заминаҳои муртабит бо густариши забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар.
2. Тадвини стандарт ва шеваҳои муносиби омӯзиши забон ва адаби форсӣ барои маротиби мухталифи таҳсилӣ ва давраҳои омӯзишӣ.
3. Ҳимоят аз эҷод ва густариши давраҳо, дарсҳо, риштаҳо ва марокизи омӯзиш ва таҳқиқоти забон ва адабиёти форсӣ ва утоқҳои Эрон дар кишварҳои дигар ва ҳимоят аз фаъолияти онҳо.
4. Таъмини ниёзҳои намояндагиҳои фарҳангӣ ва намояндагиҳои сиёсии (дар кишварҳои фоқиди намояндагии фарҳангӣ) Ҷумҳурии Исломии Эрон дар хориҷ аз кишвар дар ҳавзаи забон ва адабиёти форсӣ ва ҳимоят аз фаъолияти онҳо.
5. Баргузории давраҳои омӯзишӣ, донишафзоӣ ва тахассусии забон ва адабиёти форсӣ дар дохил ва хориҷ аз кишвар ва ҳимоят аз баргузории ин давраҳо.
6. Густариши хат, забон ва адабиёти форсӣ дар миёни эрониёни муқими хориҷ аз кишвар.
7. Омӯзиш аз роҳи дури забон ва адаби форсӣ бо истифода аз фанновариҳои навин ва ҳимоят аз ин фаъолиятҳо.
8. Эъзоми устод барои тадрис дар давраҳои кӯтоҳ ва тӯлонимуддати забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар.
9. Таълиф ва тавлиди китоб, нармафзор, манобеъ ва васоили омӯзишӣ ва кӯмакомӯзишии забон ва адабиёти форсӣ ба забонҳои мухталифи ҷаҳон ва ҳимоят аз тавлиди ин манобеъ ва маҳсулот.
10. Таҳияи луғатномаҳои дузабона ва чандзбона ва сойири китобҳои марҷаъ дар ҷиҳати тасҳили омӯзиш ва пажӯҳиши забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар.
11. Ҳимоят аз нашри осори муртабит бо забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар.
12. Таҷҳизи курсиҳо, утоқҳои Эрон ва китобхонаҳои хориҷ аз кишвар ба таҷҳизот ва манобеъи омӯзишӣ, кӯмакомӯзишӣ ва мутолиоти зирабт.
13. Таҳия ва ирсоли китоб ва ниёзҳои омӯзиши курсиҳои забон ва адабиёти форсӣ ва дигар марокизи омӯзиши забон ва адабиёти форсӣ дар ҷаҳон.
14. Эътои бурси таҳсилӣ ва фурсати мутолиотӣ ба донишҷӯён, устодон ва муҳаққиқони хориҷӣ дар заминаи забон ва адаби форсӣ.
15. Пуштибонӣ ва ҳидояти таҳсили донишҷӯёни ғайриэронии забон ва адаби форсии машғул таҳсил дар Эрон.
16. Ҳимоят аз пажӯҳишҳо ва поённомаҳои бартар дар заминаи забон ва адаби форсӣ дар хориҷ аз кишвар ва эҳдои ҷоиза ба пажӯҳишҳо ва поённомаҳои баргузида дар ин замина.
17. Баргузории олимпиадаҳои минтақаӣ ва ҷаҳонӣ ва озмунҳои стандарти таъйини сатҳи забони форсӣ.
18. Баргузории нишастҳо ва ҳамоишҳои илмӣ ва адабии муртабит бо забони форсӣ ва маросими накӯдошти мафохир ва устодон дар ин замина дар дохил ва хориҷ аз кишвар.
19. Ҳимоят ва пуштибонӣ аз фаъолиятҳои адабӣ, фарҳангӣ, ҳунарӣ ва расонаӣ дар заминаи забон ва адаби форсӣ ва истифода аз зарфиятҳои фарҳангиву ҳунарӣ ва расонаии Ҷумҳурии Исломии Эрон ва кишварҳои дигар дар ин замина.
20. Тарбияти устодони ҷавон ва мустаиди хориҷӣ барои омӯзиши забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар.
21. Ташкили Маҷмаъи ҷаҳонии устодони хориҷӣ ва Конуни фориғуттаҳсилони хориҷии забон ва адабиёти форсӣ ва баргузории нишастҳои давраӣ барои устодон ва фориғуттаҳсилон дар дохил ва хориҷ аз кишвар.
22. Имзои асноди ҳамкорӣ ва мубодилоти пажӯҳишӣ, омӯзишӣ, фарҳангӣ ва расонаӣ дар заминаи густариш забон ва адабиёти форсӣ бо муассисаҳо, донишгоҳҳо ва марказҳои зирабти кишварҳои дигар.
23. Ҳимоят аз эҷод ва густариши риштаҳои мутарҷими забони форсӣ, тадриси забони форсӣ ва адабиёти форсӣ дар донишгоҳҳо ва марказҳои омӯзиши олии Эрон ва сойири кишварҳо.
24. Ҳимоят аз эҷод ва густариши ниҳодҳо, анҷуманҳо ва муассисаҳои омӯзишӣ, пажӯҳишӣ ва адабии бумӣ ва муштарак дар заминаи забон ва адабиёти форсӣ дар кишварҳои дигар.
25. Ҳимоят аз эҷоди пойгоҳҳои интернетӣ ва интишори нашриёти илмӣ, адабӣ дар заминаи забон ва адаби форсӣ дар хориҷ аз кишвар.Аркони бунёд:
1. Раёсати олияи бунёд
2. Ҳайати уманои бунёд
3. Раиси бунёдРаёсати олияи бунёд:
Раёсати олияи бунёд бо раиси ҷумҳур аст, ки дар ҳар сол ҳадди ақал 2 ҷаласаи ҳайати умано бо ҳузури эшон ташкил мешавад ва дар сурати ниёз ба баргузории ҷаласоти бештар бо ҳузури эшон, ин амр бо дархости раиси ҳайати умано ва мувофиқати раиси ҷумҳур сурат хоҳад гирифт.
Бунёди «Саъдӣ», ки муайян ба номи Саъдӣ аст, вазифаи хосе барои Саъдипажӯҳӣ бар уҳда надорад ва фақат ба эҳтироми он шоир ва суханвари пуровозаи Эрон ном барои бунёде, ки густариши забони форсиро дар ҷаҳон ба уҳда дорад, баргузида шуд. Саъдӣ омӯзгори ҷовидонаи забон ва адаби форсӣ дар ҷаҳон аст ва аз соли 656 ҳ., ки соли таълифи «Гулистон»-и ӯст, форсиомӯзон дар ҳар куҷои ҷаҳон бар сари суфраи «Гулистон» нишаста, форсиро ба лутфу ҳаловат ва малоҳати қиссаҳои дилнишини Саъдӣ омӯхтаанд. Мақоми Саъдӣ дар таърихи забон ва адабиёти форсӣ ҳамчун мақоми Гӯте дар адабиёти забони олмонӣ ва Сервантес дар адабиёти забони испаниёӣ аст.
Бунёди «Саъдӣ» на танҳо ҷараёни алоқаманд ба омӯзиши забони форсиро мухотаб ва мавзӯъи фаъолияти худ мешиносад, балки ба омӯзиши забони форсӣ ба эрониёни муқими хориҷ аз Эрон, ба вежа ҷавонони эронӣ, ки дар хориҷ мутаваллид шуда ва дур аз сарзамини модариашон рушд ёфтаанд, низ таваҷҷуҳ дорад. Ин бунёд дар соли 2010 (1389 ш.) бо тасвиби Шӯрои олии инқилоби фарҳангӣ ба манзури тақвият ва густариши забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар ва эҷоди тамаркуз ва ҳамафзоӣ дар фаъолиятҳои мураттаб бо ин ҳавза ва баҳрагирии беҳина аз зарфиятҳои мавҷуди кишвар таъсис шуд, то бар асоси ҳадафи сиёсатҳо, роҳбурдҳо ва зуҳуроти ҳоким бар равобити фарҳанги байналмилалии Ҷумҳурии Исломии Эрон, мудирияти роҳбурдӣ ва иҷрои фаъолиятҳои омӯзишӣ, пажуҳишӣ, фарҳангӣ ва расонаиро дар ҳавзаи густариши забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар бо ҳамоҳангии Созмони фарҳанг ва иртибототи исломӣ уҳдадор шавад. Бадеҳист, таъсиси Бунёди «Саъдӣ» ба маънои он нест, ки пеш аз он барои омӯзиш ва густариш иқдом нашудааст. Иллати таъсиси Бунёди «Саъдӣ» дарк ва тасдиқи ин воқеият буда, ки вазифаи омӯзиши забони форсӣ дар ҷаҳон печидатар ва сангинтар аз он аст, ки битавонӣ ба сохтор ва созу кори қаблӣ аз уҳдаи он баромад ва барои таҳаммули он бори сангин ба сохторе бо сутунҳои бештар ва бо шолудаҳое устувортар эҳтиёҷ аст. Илова бар ин, эҳсос мешуд, ки тахассусӣ кардани омӯзиши забони форсӣ барои ғайри форсизабонҳо зарурати бештаре дорад, дар натиҷа, Шӯрои олии инқилоби фарҳангӣ тасвиб кард, то Бунёди «Саъдӣ» таъсис шавад.
Бунёди «Саъдӣ» талош мекунад бо барномарезии илмӣ, равишманд ва иқдомоти санҷидаву талоши пайгир; марҷаъ, ҳамроҳ ва мададкоре бошад барои ҳамаи алоқамандоне, ки дар хориҷ ё дохили Эрон мехоҳанд форсӣ биёмӯзанд. Ҳамаи афрод ва муассисоти кӯчаку бузурге, ки дар ҷаҳон ба амри форсиомӯзӣ эҳтимом доранд, аз донишгоҳҳои бузург ва муътабар гирифта, то кӯдакистонҳо ва мадорисе, ки форсиомӯзӣ дар барномаи онҳо қарор дорад, мухотабони ин бунёд хоҳанд буд.
Бунёди «Саъдӣ» 21 апрели 2013 (аввали урдибиҳишти соли 1392 ш.) ва дар солрӯзи бузургдошти рӯзи Саъдӣ ба сурати расмӣ оғоз ба кор кард.
Ҳадафҳо:
Ба манзури тақвият ва густариши забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар ва эҷоди тамаркуз, ҳамафзоӣ ва инсиҷом дар фаъолиятҳои муртабит бо ин ҳавза ва баҳрагирии беҳина аз зарфиятҳои мавҷуди кишвар, бунёде ба номи Бунёди «Саъдӣ» таъсис мешавад, то бар асоси ҳадафҳо, сиёсатҳо, роҳбурдҳо ва завобити ҳоким бар равобити фарҳангии байналмилалии Ҷумҳурии Исломии Эрон, мудирияти роҳбурдӣ ва иҷрои фаъолиятҳои омӯзишӣ, пажӯҳишӣ, фарҳангӣ ва расонаиро дар ҳавзаи густариши забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар бо ҳамоҳангии Созмони фарҳанг ва иртибототи исломӣ уҳдадор шавад.
Вазифа:
1. Мудирият, сиёсатгузорӣ, ҳамоҳангӣ, ҳидоят, ҳимоят ва назорат бар фаъолиятҳои Ҷумҳурии Исломии Эрон дар заминаҳои муртабит бо густариши забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар.
2. Тадвини стандарт ва шеваҳои муносиби омӯзиши забон ва адаби форсӣ барои маротиби мухталифи таҳсилӣ ва давраҳои омӯзишӣ.
3. Ҳимоят аз эҷод ва густариши давраҳо, дарсҳо, риштаҳо ва марокизи омӯзиш ва таҳқиқоти забон ва адабиёти форсӣ ва утоқҳои Эрон дар кишварҳои дигар ва ҳимоят аз фаъолияти онҳо.
4. Таъмини ниёзҳои намояндагиҳои фарҳангӣ ва намояндагиҳои сиёсии (дар кишварҳои фоқиди намояндагии фарҳангӣ) Ҷумҳурии Исломии Эрон дар хориҷ аз кишвар дар ҳавзаи забон ва адабиёти форсӣ ва ҳимоят аз фаъолияти онҳо.
5. Баргузории давраҳои омӯзишӣ, донишафзоӣ ва тахассусии забон ва адабиёти форсӣ дар дохил ва хориҷ аз кишвар ва ҳимоят аз баргузории ин давраҳо.
6. Густариши хат, забон ва адабиёти форсӣ дар миёни эрониёни муқими хориҷ аз кишвар.
7. Омӯзиш аз роҳи дури забон ва адаби форсӣ бо истифода аз фанновариҳои навин ва ҳимоят аз ин фаъолиятҳо.
8. Эъзоми устод барои тадрис дар давраҳои кӯтоҳ ва тӯлонимуддати забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар.
9. Таълиф ва тавлиди китоб, нармафзор, манобеъ ва васоили омӯзишӣ ва кӯмакомӯзишии забон ва адабиёти форсӣ ба забонҳои мухталифи ҷаҳон ва ҳимоят аз тавлиди ин манобеъ ва маҳсулот.
10. Таҳияи луғатномаҳои дузабона ва чандзбона ва сойири китобҳои марҷаъ дар ҷиҳати тасҳили омӯзиш ва пажӯҳиши забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар.
11. Ҳимоят аз нашри осори муртабит бо забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар.
12. Таҷҳизи курсиҳо, утоқҳои Эрон ва китобхонаҳои хориҷ аз кишвар ба таҷҳизот ва манобеъи омӯзишӣ, кӯмакомӯзишӣ ва мутолиоти зирабт.
13. Таҳия ва ирсоли китоб ва ниёзҳои омӯзиши курсиҳои забон ва адабиёти форсӣ ва дигар марокизи омӯзиши забон ва адабиёти форсӣ дар ҷаҳон.
14. Эътои бурси таҳсилӣ ва фурсати мутолиотӣ ба донишҷӯён, устодон ва муҳаққиқони хориҷӣ дар заминаи забон ва адаби форсӣ.
15. Пуштибонӣ ва ҳидояти таҳсили донишҷӯёни ғайриэронии забон ва адаби форсии машғул таҳсил дар Эрон.
16. Ҳимоят аз пажӯҳишҳо ва поённомаҳои бартар дар заминаи забон ва адаби форсӣ дар хориҷ аз кишвар ва эҳдои ҷоиза ба пажӯҳишҳо ва поённомаҳои баргузида дар ин замина.
17. Баргузории олимпиадаҳои минтақаӣ ва ҷаҳонӣ ва озмунҳои стандарти таъйини сатҳи забони форсӣ.
18. Баргузории нишастҳо ва ҳамоишҳои илмӣ ва адабии муртабит бо забони форсӣ ва маросими накӯдошти мафохир ва устодон дар ин замина дар дохил ва хориҷ аз кишвар.
19. Ҳимоят ва пуштибонӣ аз фаъолиятҳои адабӣ, фарҳангӣ, ҳунарӣ ва расонаӣ дар заминаи забон ва адаби форсӣ ва истифода аз зарфиятҳои фарҳангиву ҳунарӣ ва расонаии Ҷумҳурии Исломии Эрон ва кишварҳои дигар дар ин замина.
20. Тарбияти устодони ҷавон ва мустаиди хориҷӣ барои омӯзиши забон ва адабиёти форсӣ дар хориҷ аз кишвар.
21. Ташкили Маҷмаъи ҷаҳонии устодони хориҷӣ ва Конуни фориғуттаҳсилони хориҷии забон ва адабиёти форсӣ ва баргузории нишастҳои давраӣ барои устодон ва фориғуттаҳсилон дар дохил ва хориҷ аз кишвар.
22. Имзои асноди ҳамкорӣ ва мубодилоти пажӯҳишӣ, омӯзишӣ, фарҳангӣ ва расонаӣ дар заминаи густариш забон ва адабиёти форсӣ бо муассисаҳо, донишгоҳҳо ва марказҳои зирабти кишварҳои дигар.
23. Ҳимоят аз эҷод ва густариши риштаҳои мутарҷими забони форсӣ, тадриси забони форсӣ ва адабиёти форсӣ дар донишгоҳҳо ва марказҳои омӯзиши олии Эрон ва сойири кишварҳо.
24. Ҳимоят аз эҷод ва густариши ниҳодҳо, анҷуманҳо ва муассисаҳои омӯзишӣ, пажӯҳишӣ ва адабии бумӣ ва муштарак дар заминаи забон ва адабиёти форсӣ дар кишварҳои дигар.
25. Ҳимоят аз эҷоди пойгоҳҳои интернетӣ ва интишори нашриёти илмӣ, адабӣ дар заминаи забон ва адаби форсӣ дар хориҷ аз кишвар.Аркони бунёд:
1. Раёсати олияи бунёд
2. Ҳайати уманои бунёд
3. Раиси бунёдРаёсати олияи бунёд:
Раёсати олияи бунёд бо раиси ҷумҳур аст, ки дар ҳар сол ҳадди ақал 2 ҷаласаи ҳайати умано бо ҳузури эшон ташкил мешавад ва дар сурати ниёз ба баргузории ҷаласоти бештар бо ҳузури эшон, ин амр бо дархости раиси ҳайати умано ва мувофиқати раиси ҷумҳур сурат хоҳад гирифт.
Аъзои ҳайати уманои бунёд:
1. Муовини аввали раиси ҷумҳур (раиси ҳайати умано)
2. Раиси Созмони фарҳанг ва иртибототи исломӣ (дабири ҳайати умано)
3. Раиси бунёд
4. Вазири фарҳанг ва иршоди исломӣ
5. Вазири умури хориҷа
6. Вазири улум, таҳқиқот ва фанноварӣ
7. Вазири омӯзиш ва парвариш
8. Раиси Фарҳангистони забон ва адаби форсӣ
9. Дабири Шӯрои олии инқилоби фарҳангӣ
10. Раиси Ҷомеат-ул-мустафо ул-оламия
11. Раиси Созмони садо ва симо
12. 5 нафар соҳибназар дар ҳавзаи забон ва адабиёти форсӣ ба пешниҳоди раиси Фарҳангистони забон ва адаби форсӣ ва таъйиди ҳайати умано ва тасвиби Шӯрои олии инқилоби фарҳангӣ
