پژوهشگاه فرهنگ فارسی تاجیکی | سفارت جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان پژوهشگاه فرهنگ فارسی تاجیکی | سفارت جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان
سردی روابط بر مبادلات و تعاملات فرهنگی میان دو کشور نیز تأثیر گذاشت؛ این در حالی است که دو کشور ازبکستان و تاجیکستان از نظر فرهنگی مشابهت‌های بسیاری با هم دارند و در قلمرو هر کدام از این دو کشور، شمار زیادی تاجیک و ازبک زندگی می‌کنند. با وجود این موقعیت که می‌تواند عاملی برای پیوند فرهنگی بیشتر دو ملت باشد، طی دو دهه گذشته روابط فرهنگی دو کشور هر روز کمرنگ‌تر از روز گذشته شد. اما با روی کار آمدن شوکت میرضیایف، رئیس جمهور جدید ازبکستان، تلاش‌ها برای از سرگیری روابط میان دو کشور آغاز شد.
حالا خبرهای منتشر شده حکایت از تلاش دو کشور برای تقویت روابط فرهنگی میان دو کشور دارد. اخیراً مضراب مولان‌اف، معاون اول آژانس نشر ازبکستان در ملاقات با شمس‌الدین آرومبیک‌زاده، وزیر فرهنگ تاجیکستان گفت: تاشکند خواستار فروش کتاب‌های ادبای تاجیک در شهرهای سمرقند و بخاراست.
وی افزود: در مقابل فروش کتب تاجیکی در ازبکستان، ما خواستار راه‌اندازی فروش کتاب‌های ازبکی در تاجیکستان هستیم.
فروش کتاب‌های ادبای تاجیک در شهرهای سمرقند و بخارا که اصالتاً تاجیک هستند، از موضوعاتی بود که سال‌های متمادی فرهنگیان تاجیک برای عملی شدن آن تلاش می‌کردند. سرد بودن روابط بین تاجیکستان و ازبکستان در زمان ریاست جمهوری اسلام کریم‌اف باعث شد تا در این کشور کتب ادبای تاجیک منتشر نشود. انتشار اخبار این‌چنینی گویا زمزمه‌هایی است برای محقق شدن آرزوی چندین ساله ادبا و اهل فرهنگ دو کشور. بسیاری از فعالان حوزه نشر انتشار این خبر را مثبت ارزیابی کرده اما معتقدند که برای تحقق کامل آن نیازمند ایجاد مقدمات لازم از جمله ارتقای سطح کیفی چاپ آثار و حل کردن مسائل گمرکی هستند.
با درگذشت اسلام کریم اف، رئیس جمهوری پیشین ازبکستان در سال گذشته، دولت جدید به ریاست شوکت میرضیایف درصدد ترمیم روابط سرد این کشور با تاجیکستان است. اتحادیه نویسندگان تاجیکستان قصد دارد که برای توسعه همکاری ادبی میان دو کشور با سازمان ادبای ازبکستان در تاشکند توافقنامه جدید همکاری امضا کند.
در پی بهبود روابط دو کشور این برای نخستین‌بار است که ازبکستان می‌خواهد کتاب‌های ادبای تاجیک را در این کشور در معرض دید مردم علاقمند قرار دهد. همچنین در حال حاضر در تاجیکستان 10 عضو اتحادیه نویسندگان ازبک قرار دارد که به‌زبان ازبکی کتاب‌های مختلف را منتشر می‌کنند.
به روایت پایگاه اینترنتی www.tasnimnews.com
Пас аз ҳудуди ду даҳа ҳокимияти равобити сард миёни ду кишвари Ӯзбакистон ва Тоҷикистон, ба назар мерасад талошҳои ду кишвар барои аз саргирии равобит оғоз шудааст. Ин бор қарор аст заминаи фурӯши осор дар ду кишвар фароҳам шавад; гӯё орзуи чандсолаи фарҳангиёни ду кишвар дар ҳоли муҳаққақ шудан аст.
Сардии равобит бар мубодилот ва таомулоти фарҳангӣ миёни ду кишвар низ таъсир гузошт; ин дар ҳолест, ки ду кишвар – Ӯзбакистон ва Тоҷикистон аз назари фарҳангӣ мушобеҳатҳои бисёре бо ҳам доранд ва дар қаламрави ҳар кадом аз ин ду кишвар шумори зиёде тоҷику ӯзбак зиндагӣ мекунанд. Бо вуҷуди ин мавқеият, ки метавонад омиле барои пайванди фарҳангии бештари ду миллат бошад, тайи ду даҳаи гузашта равобити фарҳангии ду кишвар ҳар рӯз камрангтар аз рӯзи гузашта шуд. Аммо бо рӯи кор омадани Шавкат Мирзиёев – раиси ҷумҳури ҷадиди Ӯзбакистон, талошҳо барои азсаргирии равобит миёни ду кишвар оғоз шуд.
Ҳоло хабарҳои мунташиршуда ҳикоят аз талоши ду кишвар барои тақвияти равобити фарҳангӣ миёни ду кишвар дорад. Ахиран Мизроб Мавлонов – муовини аввали Ожонси нашри Ӯзбакистон, дар мулоқот бо Шамсиддин Орумбекзода – вазири фарҳанги Тоҷикистон гуфт: «Тошканд хостори фурӯши китобҳои адибони тоҷик дар шаҳрҳои Самарқанду Бухорост».
Вай афзуд: «Дар муқобили фурӯши китобҳои тоҷикӣ дар Ӯзбакистон, мо хостори роҳандозии фурӯши китобҳои ӯзбакӣ дар Тоҷикистон ҳастем».
Фурӯши китобҳои адибони тоҷик дар шаҳрҳои Самарқанд ва Бухоро, ки асолатан тоҷик ҳастанд, аз мавзӯоте буд, ки солҳои мутамодӣ фарҳангиёни тоҷик барои амалӣ шудани он талош мекарданд. Сард будани равобити байни Тоҷикистон ва Ӯзбакистон дар замони раёсати ҷумҳурии Ислом Каримов боис шуд, то дар ин кишвар китобҳои адибони тоҷик мунташир нашавад. Интишори ахбори инчунинӣ гӯё замзамаҳоест барои муҳаққақ шудани орзуи чандинсолаи адибон ва аҳли фарҳанги ду кишвар. Бисёре аз фаъолони ҳавзаи нашр интишори ин хабарро мусбат арзёбӣ карда, аммо муътақиданд, ки барои таҳаққуқи комили он, ниёзманди эҷоди муқаддамоти лозим, аз ҷумлаи иртиқои сатҳи кайфӣ (=сифатӣ)-и чопи осор ва ҳал кардани масоили гумрукӣ ҳастанд.
Бо даргузашти Ислом Каримов – раиси ҷумҳурии пешини Ӯзбакистон дар соли гузашта, давлати ҷадид ба раёсати Шавкат Мирзиёев дар садади тармими равобити сарди ин кишвар бо Тоҷикистон аст. Иттиҳодияи нависандагони Тоҷикистон қасд дорад, ки барои тавсеаи ҳамкориҳои адабӣ миёни ду кишвар, бо Созмони адибони Ӯзбакистон дар Тошканд тавофуқномаи ҷадиди ҳамкорӣ имзо кунад.
Дар пайи беҳбуди равобити ду кишвар, ин барои нахустин бор аст, ки Ӯзбакистон мехоҳад китобҳои адибони тоҷикро дар ин кишвар дар маърази диди мардуми алоқаманд қарор диҳад. Ҳамчунин, дар ҳоли ҳозир дар Тоҷикистон 10 узви Иттиҳодияи нависандагони ӯзбак қарор дорад, ки ба забони ӯзбакӣ китобҳои мухталифро мунташир мекунанд.
Ба ривояти пойгоҳи интернетии www.tasnimnews.com
